Ο επιθανάτιος ρόγχος των blog;

Το καλοκαίρι που μας πέρασε ο Jason Calacanis, ανακοίνωσε «με βαριά καρδιά και πολλή περίσκεψη» ότι θα αποσυρθεί απ’ το ιστολογείν, καθώς «αυτό ήταν το σωστό για τον ίδιο και την οικογένειά του». Ο Calacanis είναι ο ιδρυτής της Weblogs, Inc., μιας εταιρείας δικτύωσης ιστολογίων που πωλήθηκε στην AOL, κι ένα απ’ τα πλέον επιφανή μέλη της αμερικανικής μπλογκόσφαιρας. Την είδηση τη διαβάζω στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Economist, σ’ ένα άρθρο με τίτλο «Oh, Grow up» (άντε, μεγάλωσε). To blogging, αναφέρει το περιοδικό, έπαψε να είναι αυτό που ήταν, γιατί έγινε mainstream. Κι ακολουθεί το άρθρο, στο οποίο διαφαίνεται μια κάποια αποδυνάμωση του Μέσου, κι ένα σχεδόν κυνικό άδειασμα των ελπιδοφόρων χαρακτηριστικών του. Για το Economist τα ιστολόγια ήταν μια μόδα, κάτι επαναστατικό ενδεχομένως, που όμως πέρασε, δίνοντας τη θέση του σε νέες διαδικτυακές εφευρέσεις και μόδες όπως τα μικρο-ιστολόγια τύπου Twitter, ή άλλες υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook ή το MySpace.

Ο Calacanis λέει ότι καταβλήθηκε απ’ την μεγάλη προσπάθειά του να μείνει στην αφρόκρεμα των μπλόγκερ. Εκτός από σκληρότατη δουλειά, λέει, προκειμένου να μείνεις στη Λίστα Α των ιστολόγων, χρειάζεται και πολύ βιτριόλι. «Σήμερα η μπλογκόσφαιρα είναι τόσο φορτισμένη, τόσο πολωμένη, και τόσο γεμάτη μνησίκακους ανθρώπους που μισούν οτιδήποτε, που απλά δεν αξίζει» σημειώνει ο Calacanis στο άρθρο του Economist.

Τη στιγμή που παρουσιάζεται εμφανώς μια μετατόπιση του ενδιαφέροντος των χρηστών σε άλλα κοινωνικά Μέσα, τα μεγάλα και παραδοσιακά Μέσα ενσωματώνουν αυξανόμενα στις σελίδες τους τα blog. «Τώρα» αναφέρει το περιοδικό, «σχεδόν κάθε εφημερίδα, κάθε ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός σταθμός, έχει τα δικά του ιστολόγια, τα οποία ανανενώνει με πολύ πιο γρήγορο ρυθμό απ’ ότι θα μπορούσε ένας μεμονωμένος ιστολόγος». Επιπλέον, πολλοί ιστολόγοι γίνονται υπάλληλοι παραδοσιακών Μέσων ενώ την ίδια στιγμή αρκετοί μπλόγκερ ανοίγουν τις δικές τους επιχειρήσεις. Τα ιστολόγια στις ΗΠΑ έχουν γίνει mainstream, γράφει ο Economist. Μπλογκ όπως το HuffingtonPost.com και FreeRepublic.com έπαιξαν πολύ ενεργό ρόλο στις πρόσφατες αμερικάνικες εκλογές, ενώ η κρίση έχει αρχίσει ήδη να θίγει τα διαφημιστικά έσοδα πολλών εταιρειών που δραστηριοποιούνται επαγγελματικά με το ιστολογείν.

Το περιοδικό διατείνεται ότι τα μπλογκ ως «πλατφόρμες αυτοδημοσίευσης κειμένων με ανάστροφη χρονολογική σειρά και άμεση δυνατότητα σοχλιασμού» πιθανώς να πεθάνουν, όπως πέθαναν τα PDA, οι υπολογιστές παλάμης. Όμως οι βασικές λειτουργίες των PDA έχουν εγκατασταθεί πλέον σε κάθε κινητό τηλέφωνο. Με τον ίδιο τρόπο που και τα ιστολόγια θα ενσωματωθούν σε άλλες νεότερες υπηρεσίες. Σαν να λέμε, «πάμε για άλλα».

Λαμβάνοντας υπόψη τα λεγόμενα του Calacanis αλλά και παρατηρώντας την ελληνική μπλογκόσφαιρα από πολύ στενά, θεωρώ κι εγώ ότι όντως βιώνουμε μια σταδιακή υποχώρηση του φαινομένου. Μπορεί να συνεχίζει να αυξάνεται ο αριθμός των ιστολογίων, αλλά δε βλέπουμε ποιοτικές διαφοροποιήσεις που θα δικαιολογούσαν μεγάλη αισιοδοξία. Εν πολλοίς, τα μπλογκ άκμασαν χωρίς να αλλάξουν πολλά πράγματα στο τοπίο των Μέσων ή της κοινωνίας γενικότερα. Αν βλέπουμε να διογκώνεται κάτι με συνέπεια, είναι τους ίδιους τους μπλόγκερ να δρουν υπό καθεστώς πίεσης. Προκειμένου να συντηρούν μεγάλες επισκεψιμότητες, αναγκάζονται να προκαλούν, να βάζουν τίτλους «πιασάρικους», να γίνονται τελάληδες του εμπορεύματός τους, να κινούνται διαρκώς σε τεντωμένο σχοινί, να προσπαθούν εναγωνίως να έλξουν το ενδιαφέρον. Κάποιοι το καταφέρνουν πολύ καλά, πληρώνοντας όμως το τίμημα του άγχους και της πίεσης να κάνεις υποχρεωτικά το ιστολόγιό σου δημοφιλές. Κατά μια έννοια, οι μπλόγκερ πρώτης γραμμής συμπεριφέρονται υπό το καθεστώς πίεσης μιας, αόρατης προς το παρόν AGB, και των μετρήσεών της. Αλλά ούτε αυτή είναι η αιτία της διαφαινόμενης παρακμής. Η κύρια αιτία, κατά τη γνώμη μου έγκειται στην επιφανειακή πρόσληψη των νέων τεχνολογιών, και στην απροθυμία μας να ασχοληθούμε με τα ζητήματα σε βάθος. Τα μπλογκ στη συνείδηση πάρα πολλών χρηστών, κι όχι μόνο, δεν είναι τίποτα παραπάνω από μορφή εκτόνωσης, μια άλλη εκδοχή ποδοσφαιρικού γηπέδου ή αρένα δηλαδή.

Σε κάθε περίπτωση όμως, το στοίχημα των ιστολογίων παραμένει αναλλοίωτο. Η παροδική και ρηχή δημοφιλία του φαινομένου, ο εναγκαλισμός και η επίθεση των παραδοσιακών Μέσων, οι «σειρήνες της αγοράς» και ο ανταγωνισμός, τίποτα δε μπορεί να ακυρώσει την ευκαιρία που δίνεται στους πολίτες να πάρουν τα Μέσα στα χέρια τους, να παραμείνουν ανεξάρτητοι, να αποτελέσουν πραγματικό Παράδειγμα και να μιλήσουν μια γλώσσα που ποτέ άλλοτε δε μιλήθηκε με τόσο θάρρος και τόση ζωντάνια.

Posted In:

• Blogging
• Ελλάδα
• Νέα Μέσα
• Media