Πληθαίνουν τα κρούσματα συκοφαντικών, υβριστικών, εκβιαστικών, χυδαίων ιστολογίων που επιτίθενται σε πρόσωπα που φέρουν όνομα και επώνυμο. Πλέον τα περιστατικά βρίσκονται στην ημερίσια διάταξη. Όλο και πιο συχνά διαβάζουμε τη λέξη μπλογκ με αρνητικό πρόσημο. Τί συμβαίνει; Φύγαμε απ’ τη φάση εξιδανίκευσης του Μέσου και περάσαμε αίφνης στη δαιμονοποίησή του; Η αλήθεια είναι ότι το Μέσο αντιμετωπίστηκε απ’ την αρχή με όρους γηπέδου, δηλαδή απόλυτης, πιστής αποδοχής της ομάδας και απόλυτης φοβικής απόρριψης του αντιπάλου. Ελάχιστοι έσκυψαν πάνω απ’ τα φαινόμενα, τις διάφορες δυνατότητες αλλά και τους κινδύνους, με ειλικρινές ενδιαφέρον για το κοινό, αλλά και το ατομικό καλό, για την κοινωνία, την ποιότητα των Μέσων Ενημέρωσης και Έκφρασης. Η υποδοχή των Νέων Μέσων έγινε άγαρμπα, άτσαλα, χωρίς περίσκεψη. Όλοι στο ψητό και γρήγορα γιατί έχουμε αργήσει.
Η κοινωνία μας πάσχει από έλλειψη πολύ βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων, και το αποτέλεσμα είναι να «τσουβαλιάζει» τα πράγματα, να αδυνατεί με λίγα λόγια, να διακρίνει ποιότητες. Εδώ πέρα, στις ημερίδες, τα συνέδρια, και γενικά όπου στήνεται τραπέζι, δημιουργούνται ουρές αυτοστιγμή, τις οποίες βέβαια κάποιοι πονηρά παρακάμπτουν. Κάποιοι άλλοι δε, γεμίζουν άπληστα τα πιάτα τους, χωρίς καν να τους περνά απ’ το μυαλό, η πιθανότητα να μην έχουν υπολογίσει σωστά οι διοργανωτές, και σαν αποτέλεσμα, κάποιοι να μείνουν χωρίς φαγητό. Εδώ πέρα φυσικά, είναι γραφικό να μιλάς για τακτ, αβρότητα, και κοινωνικές συμβάσεις. Όλοι σε κοιτούν σαν να είσαι φυτό που μιλά για περιττά πράγματα. Η ευγένεια σ’ αυτή τη χώρα θεωρείται μεγάλο μειονέκτημα. Το να είσαι ευγενής σημαίνει ότι είσαι «γλύφτης», «κόλακας», ή απλά, ηλίθιος.
Στα ιστολόγια λοιπόν συναντάμε όλες εκείνες τις κοινωνικές στρεβλώσεις που έχουν παγιωθεί στο κοινωνικό σώμα της χώρας. Όπως οι πάντες πέφτουν άπληστα επάνω σε οτιδήποτε καινούργιο, χωρίς να αναρωτηθούν γιατί το κάνουν, πώς το κάνουν κ.λπ., με το ζωώδη αυτοματισμό τους, έτσι υιοθετούν και τις νέες τεχνολογίες. Οπωσδήποτε είναι λογικό, αφού η ανάγκη εκπαίδευσης προβάλλεται πάντα καθυστερημένα ως κάτι παρεμπίπτον. Καθένας μόνος του λοιπόν, στην τύφλωσή του, να μιμείται τους υπόλοιπους τυφλούς και στο τέλος να βασιλεύουν οι πέντε-δέκα μονόφθαλμοι που εξασκούνται καθημερινά στις πόζες και την επιτήδευση. Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση της ελληνικής μπλογκόσφαιρας που μιμείται την κατάσταση της παραδοσιακής Μεσόσφαιρας, με τις φωτεινότατες εξαιρέσεις της. Τους G700 για παράδειγμα, για τους οποίους επαναλαμβάνω με κάθε αφορμή, ότι συνιστούν ένα ζωντανό παράδειγμα του τί μπορεί να κάνει η υπεύθυνη, ευφάνταστη και κοινωνικά ευαίσθητη χρήση των Νέων Μέσων, σε πιο συλλογικό επίπεδο. Αλλά όπως μου είπε ένας φίλος, αριστερός μπλόγκερ, αυτοί είναι ΠΑΣΟΚ…!!!
Δυστυχώς τα blog υιοθετήθηκαν με το γνωστό τρόπο του έλληνα, που τα ξέρει όλα, χωρίς καν να έχει μπει στον κόπο να αναρωτηθεί για τα στοιχειώδη. Επειδή έμαθε να αλλάζει ταχύτητες στο αυτοκίνητο, νομίζει ότι μπορεί να συμμετάσχει σε αγώνες ή ακόμα χειρότερα, να βγει και στο δημόσιο δρόμο. Επιπλέον, κοιτάζει με τη μέγιστη καχυποψία όποιον του επισημαίνει τους κινδύνους, ή τον παροτρύνει να πάρει συγκεκριμένες αποφάσεις. Λέω, για παράδειγμα, εδώ και δύο χρόνια, ότι η ανωνυμία στα ιστολόγια πρέπει να αποθαρρύνεται. Λέω ότι πρέπει να ενθαρρύνεται μια υπεύθυνη χρήση των Μέσων, αφού βέβαια αυτά έχουν διακριθεί ως προς το περιεχόμενό τους. Η σύγχιση όμως που καλλιεργείται από τους πάρα πολλούς ενδιαφερόμενους, δεν επιτρέπει καμία ουσιαστική συζήτηση. Αντίθετα, ρίχνεται στο τραπέζι π.χ., ένα θολό σχέδιο νόμου, και πρέπει όλοι να δηλώσουμε την πίστη μας στην ελευθερία του Διαδικτύου. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η σημερινή κατάσταση των ιστολογίων ευνοεί τους μεγάλους παίκτες που έχουν την τεχνογνωσία και το κεφάλαιο ώστε να συγκεντρώσουν και πάλι τα μεγαλύτερα κομμάτια της πίτας, δηλαδή της επιρροής.
Επειδή τα κρούσματα πληθαίνουν συμφωνώ με πολλούς ιστολόγους ότι δεν πρέπει να σιωπούμε. Ταυτόχρονα, επαναλαμβάνω αυτό που έχω διατυπώσει στο βιβλίο μου και το ντοκιμαντέρ, ότι η ανωνυμία αποτελεί πρόβλημα, κι ότι καμία σοβαρή υπόθεση δεν πρόκειται να λυθεί με ανώνυμα Μέσα. Η ανωνυμία εκτρέφει δυσοίωνες καταστάσεις. Αν δεν το καταλάβουν αυτό οι αγνοί υπερασπιστές του Διαδικτύου, θα βρεθούμε αντιμέτωποι μ’ ένα μεγάλο κύμα καταστολής και με μια μεγάλη κρίση αναξιοπιστίας που θα νομιμοποιείται απ’ τη σοβαρότητα των κρουσμάτων και δε θα κάνει άλλο απ’ το να επιδοτεί τα Παραδοσιακά Μέσα και τις επόμενες μορφές τους. Ας το καταλάβουμε: τα πράγματα έχουν σοβαρέψει.
Manolis Andriotakis 
κύριε Ανδριωτάκη,
πιστεύω ότι τα blogs είναι τελικά η παραλλαγμένη εκδοχή των συμβατικών μίντια. Και όχι μόνο. Ένα ολόκληρο συλλογικό απωθημένο (ενίοτε δικαιολογημένο) που θέλει να πει, να εκφραστεί, να αναδειχθεί, να διαμαρτυρηθεί, να επιβραβεύσει.
Ίσως μέσα από μια δημόσια διαδιακασία, η οποία προκύπτει βεβιασμένη, πρόχειρη, χωρίς πολύ περίσκεψη. Και μάλιστα η καθημερινή αυθαιρεσία που παρατηρείται στον πραγματικό κόσμο με το διττό μέσον της ανωνυμίας των blogs, τα μετατρέπει, μερικές φορές αλλά ολοένα και συχνότερα, σε αρένα, και αν μου επιτρέψετε την σκληρή έκφραση, σε δημόσιο πτυελοδοχείο.
Έγραφα πρόσφατα ότι «Ο λόγος που εκφέρεται δημόσια, ακόμα και από έναν αγανακτισμένο πολίτη, δεν είναι χωρίς βάρος, χωρίς υπόσταση. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση θα έπρεπε να υπάρχει υπευθυνότητα ή ένα πλέγμα αρχών. Το ότι το blogging (μπορεί να) είναι ανώνυμο δεν είναι κατηγόρημα. Και το ότι μπορεί να είναι στα πλαίσια ενός «ημερολογίου προσωπικών σκέψεων» δεν το απαξιώνει αλλά και δεν το αθωώνει. Η ανωνυμία δεν λειτουργεί ως άλλοθι και δεν είναι προϋπόθεση αυθαιρεσίας».
Το στρατηγικό πλεονέκτημα της ανωνυμίας και του blogging αρχίζει να αυτοαναιρείται όταν ο στόχος είναι προαποφασισμένος και καμία άποψη πέραν του administrator δεν καλοσωρίζεται, αλλά γίνεται λαβή για να οχυρωθούμε πίσω από το post μας. Και στην αντιστροφή του συμβαίνει και με τον σχολιασμό. To blogging από χώρος ελεύθερης -πραγματικά!- έκφρασης μετατρέπεται σε κρυσφήγετο και λημέρι.
Αν δεν μπορούμε να υπερασπίσουμε το πλεονέκτημα να είμαστε ανώνυμοι, μοιραία όπως σημειώνετε και εσείς, θα το απωλέσουμε. Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς ένα στοιχειώδες πλέγμα ορθής πρακτικής, το οποίο αν δεν το υπερασπίσουμε η ανωνυμία θα μετατραπεί -αναγκαστικά- σε έλεγχο.
Ένας πόλεμος απωθημένων, προχειρότητας και κραυγών. Απαγορεύεται, φαίνεται, να μιλάς και η φωνή να’ χει μικρή ένταση, όποιο κι αν είναι το περιεχόμενο σου. Αν διαφωνούμε δεν κοιτάζουμε τι γράφει ο άλλος αλλά κοιτάζουμε φροντίζουμε να «οργανώσουμε» την επίθεσή μας, αρνούμαστε τις αποχρώσεις του άλλου. Ακόμα κι αν έχουν ειπωθεί 2-3 χρήσιμες σκέψεις.
Κρατώντας πάντοτε ότι υπάρχει και το θετικό πρόσημο, η άγρια νεολελληνική πραγματικότητα που ζούμε έως ότου μπούμε σπίτι και ανοίξουμε το pc, φαίνεται ότι αυτούσια αναπαράγεται και την αναπαράγουμε και στην οθόνη.
Και ακόμα παραπέρα: εντός μας…
ευχαριστώ
worldcity
Αγαπητέ worldcity, η ανωνυμία δεν είναι το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η μπλογκόσφαιρα, και τα Μέσα γενικότερα. Κατά τη γνώμη μου εδώ υπάρχει ένας «πόλεμος» για την κατάκτηση ή την καταστροφή της αξιοπιστίας Μέσων, δημοσιογράφων, πολιτών, πολιτικών κ.λπ. Πόλεμος, γιατί οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται τα Μέσα ως όπλα καταστροφής και προπαγάνδας, κι όχι ως εργαλεία χτισίματος σχέσεων, έργων κ.λπ.
κ. Ανδριωτάκη, ΕΧΕΤΕ επιχείρημα. Ιδίως τώρα…
που τα πράματα εξελίχτηκαν περίπου όπως τα αναλύσατε.
ΜΟΝΟ ΕΝΑ πράγμα ξεχνάτε, όμως. Το γεγονός ότι ΚΑΙ από την άλλη πλευρά, την αντίστροφη κατεύθυνση, εκείνη της ανάγκης των ίδιων των μπλογκ, στο να προστατευτούν από τη χυδαιότητα και τη λάσπη ΑΛΛΩΝ, π.χ. των ίδιων των σχολιαστών τους, το πρόβλημα που εντοπίσατε παραμένει εξίσου οξύ, αλλά… υπαγορεύοντας ακριβώς το αντίθετο όσων υποστηρίζετε. Δηλαδή την κατοχύρωση του ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΑΝΩΝΥΜΙΑ στα μπλογκ.
Αλλιώς… be my guest (που λένε) -χεχε.
Οταν κάποιος μου είπε ευθαρσώς ότι… χρειάζομαι «σφαίρα στο κεφάλι και φτύσιμο» (ΧΩΡΙΣ ΛΟΓΟ παρα τις δικές του φανατικές εμμονές) ασφαλώς θα τον βόλευε να το πει γράφοντας στην ίδια πρόταση (ΚΑΙ απειλή) το πλήρες ονοματεπώνυμό μου.
Δηλαδή… νομίζετε ότι η αμερικάνικη νομοθεσία που ΚΑΤΟΧΥΡΩΝΕΙ το δικαίωμα της ανωνυμίας, το κάνει «για πλάκα»?
Σε κάθε κατάσταση υπάρχουν ΔΥΟ ΟΨΕΙΣ (τουλάχιστον!)
Αγαπητέ/ή omadeon, το δικαίωμα της ανωνυμίας είναι κατά τη γνώμη μου δεδομένο και αυτονόητο. Δε μπορείς να υποχρεώσεις κανέναν να σου πει το όνομα και τη διεύθυνσή του, όταν απλά περπατά στο δρόμο και σφυρίζει αμέριμνος. Αν όμως αυτός ο άνθρωπος κατηγορείται ή καταζητείται γιατί έχει πιθανώς τελέσει κάτι αξιόποινο, τότε ναι, μπορείς να τον υποχρεώσεις να στα πει. Προσωπικά ποτέ δε μίλησα για ποινικοποίηση της ανωνυμίας. Μιλώ συνεχώς για την αποθάρρυνσή της, διότι θεωρώ πώς μάλλον δημιουργεί προβλήματα παρά λύνει. Υποστηρίζω ότι η ενυπόγραφη έκφραση θεμελιώνει όρους ισότιμης και υπεύθυνης επικοινωνίας. Αντίθετα η γενίκευση της ανωνυμίας μάς καταδικάζει σε ένα καθεστώς ριζικής καχυποψίας, όπου κανένας δε μπορεί να πιστέψει κανέναν.
Ισως δεν είναι τόσο παράξενο, τελικά, το γεγονός ότι σε άλλες χώρες αυτό που λέτε κ. Ανδριωτάκη ΙΣΧΥΕΙ, δηλαδή υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός blog που είναι επώνυμα, λιγότερος φόβος να εμφανιστεί κανείς με το πραγματικό όνομά του, περισσότερη ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ τάση να βγαίνει κανείς δημόσια…
Και νομίζω ότι τις αιτίες γι’ αυτή τη διαφορά μεταξύ Ελληνικής πραγματικότητας και άλλω χωρίς τις βλέπουμε στη γενική μαζική κουλτούρα μας, που είναι απίστευτα εμποτισμένη από συκοφαντικές τάσεις και συνήθειες σκέψης, σχεδόν παντού (τηλεόραση, τύπος, δηλώσεις επώνυμων, κλπ).
Στην Ελλάδα ισχύει το «κρίνω μια άποψη από το ΠΟΙΟΣ τη λέει» και επίσης ισχύει το Γκεμπελικό «πες, πες, πες κάτι μένει». Γίναμε μια χώρα συκοφαντών και επίσης… βλακών (με μέσο δείκτη ευφυίας 92, μετρημένο επίσημα το 2002 και το 2006). Πολλές φορές επικρατούν οι πιο τρελλές και ανορθολογικές απόψεις σε μεγάλες μάζες πληθυσμού. Ε, η κοινωνία των μπλογκ δεν θα μπορούσε παρά να γίνει καθρέφτης αυτής της νοσηρής κατάστασης.
Πάντως χαίρομαι που δεν είστε και υπέρ της… υποχρεωτικής επωνυμίας! 🙂
«και άλλω χωρίς» => «και άλλων χωρών» (λάθος ταχυγραφίας).
Προσυπογράφω κάθε σου λέξη!